Ekinezya, soğuk algınlığı ve nezleden korunmada ve tedavisinde yararlı olabilir

Bağışıklık sistemi ve özellikle “üst solunum yolu enfeksiyonları” (ÜSYE) denilince akla gelen bitkilerden biri “Ekinezya”. Bu hafta bu konuda bazı güncel çalışma sonuçlarından bahsetmek istiyorum. Bilimsel tarama kaynaklarını incelediğimde sadece “Echinacea” anahtar kelimesi ile bitkinin tıbbi kullanımına yönelik olarak 2009 tarihli (10 aylık dönemde) yayınlanmış 67 çalışmaya rastladım. Bu sayı, bence konunun ne kadar popüler olduğunu ortaya koyuyor.

Ekinezya, soğuk algınlığı ve nezle’den korunmak ve tedavisine yardımcı olmak amacıyla yararlanılan bitkisel ürünler içerisinde, tartışmasız en çok bilineni. Çeşitli Echinacea (Bitkinin Latince bilimsel adı) türleri içerisinde sadece üç türün (Echinacea pallida, purpurea ve angustifolia) bitki özsuyu ve köklerinin yararlı olduğu deneysel olarak da ortaya konulmuş. Bu bitkilerin polisakarit (arabinogalaktanlar) ve glikoprotein (arabinogalaktan-protein kompleksi) bileşenlerinin bağışıklık sisteminin çeşitli elemanlarının (tümör nekroze edici faktör-alfa, interlökin-1, immünoglobülin M gibi) üretimini kontrol ettiği deneysel olarak gösterilmiştir. Ayrıca, diğer bileşenlerinin de (kafeik asit türevleri, flavonoitler, alkamitler, poliasetilen bileşikleri) bitkinin bağışıklık sistemi ve ilgili diğer biyolojik etkileri üzerinde etkisinde rolü bulunduğu ortaya konulmuş. Bu nedenle, bitkinin etkili olabilmesi için, taze bitkinin özsuyu ve köklerinden uygun şekilde hazırlanan özütlerin kullanılması son derece önemli. 

Ekinezya solunum sisteminde hastalıklara yol açan virüsleri öldürüyor

2009 yılında yayınlanan yeni bir çalışma ekinezya ürünlerinin soğuk algınlığına yol açan (influenza virüsü ve solunum sinsityal virüs)  ve uçuk virüsü gibi virüsleri öldürücü etkisi bulunduğunu gösteriyor. Bu çalışma, ekinezyanın “neden” solunum sistemi rahatsızlıklarında etkili olduğunu ortaya koyması bakımından önemli. Araştırmanın ortaya koyduğu bulgulara göre, ekinezya hem bu virüsleri öldürüyor, hem de virüslerin yol açtığı iltihap etkenlerinin (sitokinler) miktarını kontrol ederek boğaz ve akciğerlerdeki iltihabın yol açacağı hasarı engelliyor.

Ekinezya etkili mi, etkisiz mi?

Ekinezya ürünlerinin soğuk algınlığı ve nezle üzerinde klinik etkinliğini ortaya koyan çalışmalara baktığımızda sonuçların tartışmaya açık olduğu görülüyor. Bazılarında belirgin etki gözlenirken, bazılarında etkinin kayda değer olmadığı belirtiliyor. Dolayısıyla bardağın boş tarafına bakanlar ekinezya’nın etkisiz olduğunu, dolu tarafına bakanlar ise etkili olduğunu savunuyor. Konuyu bilimsel olarak, tarafsız bir şekilde değerlendirmeye çalıştığımızda; “Bir etki varsa vardır, yoksa yoktur”. Eğer bu şekilde istikrarsız sonuçlar görülüyorsa, o zaman deney yöntemi ve uygulama sorunları söz konusudur. Aslında bitkisel ilaçlar ile yürütülen çalışmalarda bu sık görülen bir durum. Bunun en önemli etkenleri deneylerde kullanılan ilacın kalitesi, ilacın uygulandığı süre ve miktarıdır. Dolayısıyla, yeterli kalitede güvenilir bir markalı ürün seçilmesi, önerilen süre ve miktarlarda kullanılması önemlidir.   

Ne şekilde uygulanmalı?

Öncelikle güvenilir kalitede Ekinezya ürünü seçilmeli ve önerilen miktarlarda uygulanmalı. Yeterli seviyede etki sağlanabilmesi için en az bir ay kullanılması gerekir. Ancak iki ay kullanıldığı halde yeterince yararlı olmadığı görülüyorsa daha uzun süre uygulamaya gerek yok. Çünkü ya kullanılan ürüne ya da sizin bağışıklık sisteminize ilişkin bir sorun var.

Bağışıklık sistemi, esasında bir “tasarruf hesabı” ya da “kumbara” gibidir. Farklı kaynaklardan sağlanacak farklı özellikteki doğal ürünlerin akılcı bir şekilde kullanılması ile bağışıklık sistemimize yapacağımız katkılar, bizim hastalıklara karşı direncimizi güclendirmemize yardımcı olacaktır. Doğa, bu bakımdan bizlere sonsuz kaynaklar sunmaktadır. Hüner bunları akılcı bir şekilde kullanabilmektedir.