“Hafızayı güçlendirmek” denince aklımıza ilk olarak Ginkgo biloba geliyor, sanırım. Ginkgo’nun demans ve Alzheimer hastalarında etkisi ile ilgili mevcut bilimsel bulguları daha önce aktarmaya çalışmıştım. Geçen hafta, yine Ginkgo’ ürünlerinin hafızayı güçlendirmek amacıyla gençlerde de etkili olabileceğini ortaya koyan bazı deneysel bulguları tartışmıştım. Bu konu üzerinde yapılan bilimsel çalışmaları incelerken İngiliz araştırıcılar tarafından yürütülen bir çalışmanın sonuçları dikkatimi çekti. 40 yaş altında Onbeş sağlıklı genç gönüllüde bilimsel kriterlere uygun olarak (boş ilaç kontrollü, çift körlü) yürütülen bir çalışmada günlük 360 mg Ginkgo biloba veya 200 mg ginseng (Panax ginseng kökü) içeren ilaç verildikten 4 saat sonra beynin elektroensefalografik incelemesi yapılmış ve bazı özel testler uygulanmış. Sonuçta her iki bitkisel ürünün de beyin elektrik aktivitesini uyardığı gözlenmiş. Çalışmada bu bitkisel ürünlerin beynin hangi dalgalarını etkilediği ayrıntılı olarak tartışılmış. Bunlardan burada bahsetmek gereksiz, ancak her iki bitkinin beyin işlevleri üzerinde etkili olup olmadığı konusundaki tartışmalara net bir cevap olması bakımından önemli. Deney sonucunda gerek Ginkgo ve gerekse Ginseng’in deneklerin algılama hızını belirgin derecede artırdığı ortaya konulmuş. Burada belirtmekte yarar gördüğüm husus, Ginkgo ve Ginseng’in birlikte uygulanması durumundan hafıza üzerinde etkisinin daha da kuvvetleneceği.
Ginseng kökü özütünün tek başına kullanıldığında da dikkati artırıcı ve algılama işlevleri üzerindeki olumlu etkilerini ortaya koyan deney hayvanları ve insanlar üzerinde yürütülmüş klinik çalışmalar bulunuyor. Yapılan iki ardışık klinik çalışmada Ginseng’in söz konusu etkileri genç (ortalama yaş 22,6) erkek ve bayanlardan oluşan 30 gönüllü üzerinde incelenmiş. Standart Ginseng özütü taşıyan ilaç tek seferde 200 ve 400 mg miktarlarda verildikten sonra yapılan ölçümlerde etkinliği ortaya konulmuş.
Kan sulandırıcı ilaç ve diyabet ilacı kullananlar dikkatli olmalı
Önemli bir konuda dikkatinizi çekmekte yarar görüyorum. Her Ginseng ve Ginkgo etkili “kan sulandırıcı” ve “kan şekeri düşürücü” özelliklere sahip. Dolayısıyla, kan sulandırıcı ilaç (aspirin, warfarin vb.) ve diyabet ilacı kullanan kişilerin son derece dikkatli kullanması gerekir. Kullanılan ilaçlar ile birlikte etki kuvvetleneceği için kanama riski ya da kan şekerinin aşırı düşmesi sonucu tehlikeli sonuçlar ortaya çıkabilir.
Sonuç olarak, Ginseng’in zihinsel yorgunluğu giderici, dikkati artırıcı, hafızayı güçlendirici ve algılamayı hızlandırıcı etkileri bulunduğu deneysel olarak gösterilmiştir. Bu etkileri sağlamak için özellikle kullanılan Ginseng ilacının kalitesi son derece önemlidir. Nitekim Ginseng’in etkisiz olduğunu ileri süren klinik çalışmalarda dikkati çeken önemli ortak özellik deneylerde kullanılan Ginseng kalitesinin kontrol edilmemiş olmasıdır. Bu kanımca en önemli husus. Araştırmacıların belirttiği bir diğer önemli konu ise, kullanılan Ginseng miktarı. Çünkü yüksek miktarlarda (günde 600 mg) kullanıldığında etkinin zayıfladığı gözlenmiş. Bu bakımdan, günlük önerilen miktar 200-400 mg arasında kök özütü içeren Ginseng kapsülü kullanılması.
