Zayıflama tutkunları yaz mevsiminin yaklaştığı şu günlerde kış boyunca biriken fazla kilolardan kurtulabilmek için her sene yeni bir trendin peşinde koşuyor. Bunca koşuşturmaya, her yıl farklı şekillerde pazarlanan ürünlere ve diyetlere harcanan o kadar paraya rağmen, çevrenizdeki insanlara baktığınızda bu sorunun ne derecede çözüldüğünü söyleyebilmek mümkün değil.
Bir bilimsel derginin Mart 2015 sayısında yayımlanan yeni bir bulgu sanırım bu yıl kuşburnu meyvesinin değerini artıracak. Japon araştırıcılar tarafından yürütülen klinik çalışmada kuşburnu meyvesi özütünün abdominal organların etrafını çevreleyen yağın azaltılmasında yararlı olabileceği gösterilmiş. Bu konuda ilk bilimsel bulgular 2007 yılında yine Japon araştırıcılar tarafından yürütülen deneysel (in vitro) ve deney hayvanı (in vivo) çalışmalarda elde edilmişti. Bu çalışmalarda meyvelerin yüzde 80 sulu aseton özütünün obez olmayan farelerde herhangi bir beslenme değişikliğine yol açmadan organların etrafındaki yağların artışını ve dolayısıyla ağırlık artışını önlediği gözlemlenmişti. Yani “herhangi bir diyet yapmadan kilo vermek” şeklinde yorumlanabilecek önemli bir bulgu.
Meyvenin tümü toz edilerek uygulandığında bu etki zayıflarken, meyvenin sadece etli kısmı uygulandığında herhangi bir etki gözlenememiş. Araştırıcılar etkinin tohumlarda bulunan fenolik yapıdaki “trans-tilirozit” ile bağlantılı olduğunu düşünüyorlar. Yapılan çalışmada, bu bileşiğin etkisinin piyasada bulunan bir zayıflama ilacı olan orlistat‘dan bile daha kuvvetli olduğu görülüyor. Orlistat gibi sentetik zayıflama ilaçlarının risklerini göz önüne alırsak önemli bir bulgu. Tohumda bulunan tilirozitin zayıflatıcı ilaç araştırmalarında son yıllarda önemli hedeflerden biri olan peroksizom proliferatör-aktive olmuş reseptör alfa mesajcı RNA ekspresyonunu artırması sonucu etkili olabileceği ileri sürülüyor.
Bir başka Japon araştırıcı grubu tarafından diyetle obez kılınmış farelerde ve 3T3-L1 hücreleri üzerinde yürütülen çalışmalarda kuşburnunun sulu alkollü özütünün adipozitlerde lipit birikmesini baskıladığı tespit edilmiş. Diğer taraftan kuşburnu meyve suyunun obez bireylerde kan basıncını (sistolik) ve plazma kolesterol seviyelerini düşürdüğü gözlemlenmiş. Bu çalışmalarda araştırıcıların tohum diye tanımladıkları kısım aslında bitkinin meyveleri. Çünkü kuşburnu meyvelerinin dışındaki kırmızı etli kısım meyve değil yalancı meyve (hipantiyum), yani bitki çanağı.
Daha önce yapılan bu çalışmaların sonuçlarının insanlarda ne derecede tekrarlanabileceğinin anlaşılabilmesi için klinik çalışmalarla desteklenmesi gerekiyor. İşte bu yeni yayımlanan çalışma çalışma bu konuda bize kanıt ortaya koyuyor.
Bilimsel klinik çalışma formatına uygun tasarlanan (Tek-merkezli, çift-körlü, randomize, placebo kontrollü) bu klinik araştırma 32 hafif şişman (beden-kitle indeksi 25 ile 30 kg/m2 arasında olan) birey üzerinde yürütülmüş. 100 miligram Kuşburnu (tohumları dahil) alkol özütü (en az yüzde 0,1 tilirozit taşıyor) ve dolgu maddeleri (dekstrin ve siklodekstrin) ile hazırlanmış tablet ya da benzer görünüşte etkisiz tablet (kuşburnu özütü hariç tüm dolgu maddelerini taşıyor) kullanılmış. Uygulama 12 hafta süresince günde bir tabletin çiğnenmesi şeklinde planlanmış. Araştırmanın başlangıcı, sekizinci ve onikinci haftalarında yapılan ölçümlerde kuşburnu tabletinin toplam karın yağı, karındaki organların etrafındaki toplam yağ, vücut ağırlığı ve vücut kitlesini gerek bireylerin başlangıçtaki değerleri ve gerekse etkisiz tablet verilen gruba göre belirgin bir şekilde azalttığı gözlemlenmiş. Kuşburnu uygulamasının güvenilirliği ile ilgili herhangi bir olumsuz bildirim bulunmuyor.
Hatırlarsanız 90’lı yıllarda dönemin Başbakanı Tansu Çiller’in formunu korumak için kuşburnu meyvesi tükettiği haberleri yayılınca kuşburnu satışlarında patlama yaşanmıştı. Sanırım bu yıl da zayıflama tutkunları için tekrar bir ümit olacak.
Nagatomo A., et al., 2015: Daily intake of rosehip extract decreases abdominal visceral fat in preobese subjects: a randomized, double-blind, placebo controlled clinical trial. Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity: Target and Therapy 8, 147-56.
Ninomiya K., et al., 2007: Potent and antiobese principle from Rosa canina: structural requirements and mode of action of trans-tiliroside. Bioorg Med Chem Lett 17, 3059-3064.
Nagamoto A., et al., 2013: Rosehip extract inhibits lipid accumulation in white adipose tissue by supressing the expression of peroxisome proliferator-activated receptor gamma. Prev. Nutr. Food Sci. 18, 85-91.
