Artık manav ve market raflarında yaz meyvelerinin yavaş yavaş yerini kış meyvelerine terk etmeye başladığını görüyoruz. Bu meyveler arasında narenciyelerin yeri ayrı, belki henüz lezzetleri biraz ekşi ama yine de özleyenler satın alıyor. Özellikle yüksek C vitamini içerikleri ile portakal ve mandalina daha sık tükettiğimiz narenciyeler. Greyfurt ise ekşi lezzeti ile daha ziyade meyve suyu olarak kullanılması tercih ediliyor. Özellikle içerisinde bulunduğumuz günlerde -bir ısınan, bir soğuyan- değişken hava koşullarından kendimizi koruyabilmek için bağışıklığımızı kuvvetlendirecek C vitamini ve diğer bitkisel ürünler ile desteklemek akılcı olacaktır. Yapılan çalışmalar narenciyelerin içerisinde bulunan C vitamininin daha yüksek oranda emilebildiğini ortaya koyuyor.
Greyfurt meyvesi suyu ve çekirdek özütünün bakteri, mikromantar ve virüsler üzerinde etkili olduğu deneysel çalışmalar ile ortaya konulmuş. Hatta Amerika Birleşik Devletleri’nde greyfurt çekirdeği özütü antibiyotik gibi çeşitli kaynaklı mikrobiyal enfeksiyonlara karşı pazarlanıyor. Etkili bileşenlerinin kuvvetli antioksidan özelliğe sahip flavonoitleri (naringin ve narirutin) olduğu düşünülüyor. Şüphesiz, antioksidan etkili doğal ürünlerin en önemli uygulama alanlarının başında kalp ve damar hastalıkları geliyor. Bu bakımdan yeni sonuçlanan bir çalışmada yüksek tansiyon hastalarında greyfurt suyu verilerek kan basıncındaki değişiklik izlenmiş.
Greyfurt suyu tansiyon kontrolünde yararlı olabilir
Çalışma için seçilen kırk gönüllünün 20’si normal kan basıncı ve 20’si de yüksek kan basıncı değerlerine sahip. Hastalara gelişigüzel bir şekilde gruplandırılarak greyfurt suyu, portakal suyu, inek sütü ya da C vitamini ilave edilmiş bir meşrubat verilmiş. Belirli sürelerle yapılan kan basıncı ölçümlerinde greyfurt suyunun gerek hipertansiyon hastalarında ve gerekse normal kan basıncı olan gönüllülerde kan basıncını (diastolik ve sistolik) belirgin bir şekilde düşürdüğü gözlenmiş. Uygulanan diğer meyve suları ile karşılaştırıldığında greyfurt suyunun meydana getirdiği etkinin belirgin derecede daha yüksek olduğu tespit edilmiş. Bu çalışma yeterli sayıda gönüllü üzerinde yürütülmediğinden tespit edilen sonuçların daha geniş hasta sayısı kullanılarak tekrarlanması gerekiyor. Bu arada dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise, greyfurt suyunun hastaların kullandığı bazı ilaçlar ile (özellikle kolesterol ilaçları-statinler, kalp ritim bozukluğu ilaçları, erkeklerde sertleşme sorunu ilaçları-sildenafil vd.) etkileşmesi sonucu bu ilaçların daha yüksek oranda emilerek yan etki göstermesine yol açtığı biliniyor. Bu nedenle, ilaç kullanan hastaların greyfurt suyu içmeden önce güvenilir kaynaklarda yer alan uyarıları dikkatle izlemeleri gerekir. Kanımca, yüksek tansiyon hastalarında tansiyon düşürücü ilaç kullanılmaya başlanmadan önce diyet ve idrar söktürücü ilaç uygulamaları sırasında greyfurt suyunun da birlikte verilmesi yararlı olabilir. Ancak hastada bu uygulama ile tansiyonu kontrol altına alınamıyorsa tansiyon düşürücü ilaç verildiğinde greyfurt suyunun tedaviye destek olarak kullanılması riskli olabilir.
Kanserlerden koruyucu olarak greyfurt suyu
Yeni yayınlanan bir başka çalışmada greyfurt suyu içerisinde yüksek oranda bulunan ve yukarıda belirttiğim gibi tansiyonun düşürülmesinde yararlı olduğu bildirilen naringin ve naringenin isimli flavonoitlerin ağız kanserleri oluşumunu belirgin derecede azalttığı bildiriliyor. Deney hayvanları üzerinde yürütülen bu çalışmada ağız kanserine yol açtığı bilinen kimyasal maddeler ile birlikte çeşitli narenciye meyvelerinde bulunan çeşitli flavonoitler uygulanmış. Portakal suyu ve mandalinada bulunan flavonoitler (hesperetin, neohesperidin, tangeretin ve nobiletin) kanser gelişimini engelleyemezken, greyfurtda bulunan naringin ve naringenin belirgin bir etki göstermiş.
Görüldüğü gibi greyfurt suyu son derece yararlı bir içecek, ancak etkili bileşenleri olan flavonoitlerin vücutta ilaçları metabolize eden bazı enzimlerin miktarını azaltması nedeniyle ilaç kullanan hastalarda kullanılması sırasında dikkatli olunması gerekir. Ama herhangi bir ilaç kullanmıyorsanız, ya da kullandığınız ilaçların greyfurt suyu ile olumsuz bir etkileşmesi bulunmadığını biliyorsanız “Günde bir bardak greyfurt suyu için”.
