Geçen hafta basın bültenlerinde yer alan bir haber zihinleri epey bir karıştırdı sanırım! “Vitamin Efsanesinin sonu” olarak nitelendirilen bu haberde önemli bir Tıp dergisi olan “Archives of Internal Medicine” ‘in Şubat 2009 sayısında yayımlanan kapsamlı bir araştırmanın sonuçlarına yer veriliyor. Amerika’da 50-79 yaşları arasında, menopoz ve sonrası dönemdeki (postmenopozal) 161.808 kadın üzerinde yürütülen bu gözlem çalışmasının sonucunda, vitamin kullanımının kanser ve kalp hastalıkları gelişimi riskini azaltmadığı ve yaşamı uzatmadığı görüşü ortaya atılmış.
Deneklerden yüzde 41’inin 15 yıl boyunca düzenli olarak vitamin kullandığı, bu gruptakilerden 9.619’inde kanser, 8.751’inde ise kalp ve damar hastalıkları görüldüğü, 9.865’inin ise öldüğü belirlenmiş. Sonuçlar, vitamin kullanmadığı tespit edilen diğer grup ile karşılaştırıldığında "vitamin alanlarla almayanlar arasında hastalık ve ölümler açısından fark olmadığı" sonucuna varılmış.
Yanıltıcı sonuçlar
Bu tip gözlemsel çalışmaların sonuçları çoğunlukla yanıltıcı olabilmektedir. Nitekim çalışmayı yürüten araştırıcılar da sonuçları değerlendirirken bu durumu vurgulamışlar. Amerika Birleşik Devletleri’nde vitaminlerin yeterli kalite denetimi yapılamadığından, gönüllülerin kullanıldığı vitamin ilaçlarının içeriğinin uygun nitelikte olup olmadığı bilinmemektedir. Bunun dışında, çalışmaya katılan gönüllülerin sağlıklarını korumak amacıyla ya da tedavi amacıyla kullandıkları diğer ilaçların sonuca olası etkileri değerlendirmeye alınmamış. Gönüllülerin, gözlem süresince sonuçlar üzerinde doğrudan etkili olabilecek çevresel ve çalışma ortamı gibi etkenler kontrol altında tutulmamış.
Şimdiye kadar, vitamin kullanımının etkili ya da etkisiz olduğunu ortaya koyan yüzlerce çalışma yapılmış. Bu çalışmalar arasında uzmanların görüş birliğine varabildiği tek bir sonuç var; hamilelik döneminde bayanların mutlaka folik asit desteği kullanması. Onun dışında kalan tüm vitaminler için net bir şekilde etkili ya da etkisiz şeklinde bir yorum yapmak mümkün değil. O halde doğrusu ne?
Gazetelerde sık sık yer verilen uzman görüşlerinde, bir kısmı mutlaka vitamin kullanılmasını savunurken, diğer bir kısmı vitamin kullanımının kesinlikle gerekmediğini, hatta dışarıdan alınan vitaminlerin yararı olmadığını ya da vücuda zararlı olabileceğini belirtiyor. Bu farklı yorumlar sonucu da insanlar ne yapacağını şaşırıyor. Vitamin kullanmalı mı, kullanmamalı mı? Sanki bir Hamlet tiradı gibi “Olmak ya da olmamak!”. Meyve ve sebze yemeklerini sevmeyen, etcil veya ye-git (fast-food) tarzı beslenen bir kişi ne yapmalı?
Konuya daha bir akılcı boyut getirebilmek için farklı bir yönden yaklaşalım. Mesela, büyük şehirlerdeki yoğun iş ve yaşam koşulları içerisinde, sabahleyin evden kahvaltı yapmadan çıkan, bir boğaça ile kahvaltıyı iş yerinde yaptıktan sonra öğlen kebap vb. tipi yiyecekler yiyen kişi, akşam yemeğini de hazır yemek tarzı ile geçiştiriyorsa gerekli vitamin ve mineralleri nereden sağlayacak?
"Günlük sağlık haberleri ve benzer konularla ilgilenenler için www.saglikiletisimplatformu.com'u ziyaret etmekte fayda var. Bu platform, çeşitli sağlık konularıyla ilgili makaleler, uzman görüşleri ve güncel bilgilere erişim sağlıyor. Ayrıca, 'Vitamin efsanesinin sonu mu?' gibi özel sağlık sorularınızı da burada bulabilirsiniz. Ancak, daha detaylı bir inceleme ve kişisel sağlık durumunuzla ilgili öneriler almak isterseniz, online danışmanlık hizmetleri sunan www.onlinemuayenehane.com'u da ziyaret etmenizi tavsiye ederim."