Reishi, Latince bilimsel adı ile Ganodema lucidum, geleneksel Uzak-doğu tababetinde “ölümsüzlük mantarı” olarak tanımlanıyor. Yayımlanan araştırma makaleleri Reishi’nin etkinliği konusunda bazı bilgiler sağlıyor. Hiç şüphesiz, bir bilim adamı olarak benim açımdan önemli olan ise bu tanımı destekleyebilecek bilimsel kanıtların güvenilirliği. Bu nedenle “Doğanın Erdemi” köşesinde bu konuda yayınlanmış bilimsel bulguları sizlere aktardığım yazılarım olmuştu. Ancak geçen hafta bir okuyucumun bana gönderdiği elektronik posta mesajı ile benim resmimin ve yazılarımın internet ve sosyal medyada ne derecede abartılı olarak kullanıldığını üzülerek öğrendim.
Reishi mantarı pazarlayan firmalar, reeishi’nin etkinliği konusunda bilinen akademisyenlerin yazılarından alıntılar yaparak sosyal medya ve internette yayınlıyorlar. Bu konudaki abartılı haberler en çok kanser hastaları ve çaresizlik içerisindeki yakınlarının dikkatini çekiyor. Şifa bulmak ümidi ile bu ürünleri satın alıyorlar. Bu konuda 2012 yılında yine “Doğanın Erdemi” köşemde uyarı yazısı yazmıştım. Ancak Reishi pazarlayan firmalar abartıyı bir üst boyuta taşımış ve bu defa benim yazılarımı değil de, reishi etkinliği üzerinde hayali yazılar hazırlayarak benim adımı kullanmışlar. Bu yazıya göre Reishi’nin iyi gelmediği hastalık yok. Aklınıza ne hastalık geliyorsa; hepsine iyi geliyormuş. Yani, Reishi kullandınız mı ölüm yok! Ne güzel değil mi? Akıllarınca beni hekim sandıklarından, güya ben hastalarıma reishi öneriyormuşum! Ben Eczacı, akademisyen, Farmakognozi (doğal ilaç bilimi) konusunda uzman bilim adamıyım, “benim hastalarım” diye bir şey söz konusu değil.
Aslında bu firmalardan biri beni ziyaret edip, neden kendilerine güvenmediğimi sormuştu. Ben, ürünlerin kalitesini ortaya koyacak hiç bir belgelerinin bulunmadığını; kanser üzerinde etkili olduğu bilinen bileşen olan “ganoderik asidin” ürün içerisinde bulunup bulunmadığını bana ispatlamaları gerektiğini belirtmiştim. O günden bu yana hiçbir kalite belgesi göremedim. Yani hastalara etkisiz ürün mü satıyorlar, hâla bilmiyorum!
Peki reishi gerçekten etkili mi?
Mevcut klinik çalışmaların incelenerek değerlendirildiği Cochrane Search raporları bir ürünün etkinliği konusunda fikir vermesi bakımından hekim, eczacı gibi sağlık mesleği mensupları tarafından takip edilen önemli yayınlardır. Reishi mantarının kanser üzerindeki etkinliği konusunda 2016 yılında yayımlanan Cochrane Raporu bu konuda fikir vermesi bakımından önemli. Raporda reishi’nin kanser hastalarında tümör cevabı, bağışıklık sistemi, yaşam süresi ve yaşam kalitesi üzerinde etkinliğini değerlendirmek üzere yapılan randomize ve kontrollü çalışmalar incelenerek uygun kalitede olduğu belirlenen beş klinik çalışma değerlendirilmiş. Reishi’ kanser tedavisinde kemoterapi/radyoterapi ile birlikte uygulandığında tedavi cevabında hastanın yaşam kalitesinde bir miktar katkı sağlarken, tek başına uygulandığında bir yararı gözlenememiş. Hastalarda bağışıklık sistemini bir miktar desteklediği; lökosit, doğal katil hücreleri, CD4/CD8 oranını yükselttiği tespit edilmiş. Yapılan sonuç değerlendirmesinde Reishi’nin kanser tedavisinde bir mucize tedavi başarısı sağlayamadığı ifade ediliyor.
Sonuç olarak, sahte yazılar yazarak ürünlerini kanser hastalarına şifa olarak satan firmalara inanır mısınız? Sizi bilmem ama ben inanmam.
Not: Lütfen benim adımı kullanarak ürünlerini satmaya çalışanları çekinmeden bana bildiriniz. Size yanlış abartılı bilgiler verebiliyorlar. Mesela, kısa bir süre önce bir firmanın benim “Ginseng” hakkındaki yazımı ve resmimi kullanarak “Sibirya Ginsengi” pazarladığını gördüm. Halbuki bu iki ürünün hiçbir ilgisi yok, tamamıyla yanlış. Aldatılan sizler oluyorsunuz.
Jin X, Ruiz Beguerie J, Sze DM, Chan GC., 2016: Ganoderma lucidum (Reishi mushroom) for cancer treatment. Cochrane Database Syst Rev. Apr 5;4:CD007731. doi: 10.1002/14651858.CD007731.pub3.
