Omega-3, son yılların en çok dikkati çeken ve tüm sağlık otoritelerinin yararları konusunda hemfikir olduğu ender doğal ürünlerden biri. Özellikle kalp ve damar hastalıklarının önlenmesi bakımından sürekli kullanılması öneriliyor. Daha önce de yazılarımda açıkladığım üzere denizlerimizde yetişen balıkları yiyerek vücuda yeterince Omega-3 sağlayabilmemiz mümkün değil. Mutlaka uygun kalite ve bileşimde Omega-3 içeren besin desteklerinin kullanılması gerekiyor. Omega-3’ün kalitesi içerisinde bulunan doymamış yağ asitleri olan eikozapentaneoik asit (EPA) ve dokozahekzaenoik asit (DHA) oranlarına göre belirleniyor.
94 sağlıklı erkek ve kadın üzerinde yürütülen bilimsel (plasebo kontrollü, çift körlü, randomize) bir klinik çalışmanın sonuçları yayımlandı. 4 hafta süre ile gönüllülere EPA bakımından zengin (1000 miligram EPA: 200 miligram DHA) veya DHA-bakımından zengin (1000 miligram DHA: 200 miligram EPA) iki farklı omega-3 ürünü verilmiş. Çalışmanın başlangıcında ve sonunda gönüllülerde kan değerleri ölçülmüş. Yapılan değerlendirmelerde damar tıkanıklıklarının önlenmesi amacıyla kullanılması durumunda erkeklerde EPA’ bakımından zengin olan ürünün belirgin bir şekilde daha yüksek yararlanım sağladığı, kadınlarda ise DHA bakımından zengin Omega-3’ün belirgin bir şekilde daha etkili olduğu gözlemlenmiş.
Phang M, Linez LF, Garg ML, 2012. Eicosapentaenoic and Docosahexaenoic acid supplementations reduce platelet aggregation and hemostatic markers differentially in men and women.
Omega-3 Gözde “sarı nokta” hastalığını önleyebilir
Omega-3 ile ilgili yeni yayımlanan bir başka klinik çalışmada ise kanda Omega-3 seviyesinin yüksek olmasının yaşa-bağlı makula dejenerasyonu riskini belirgin bir şekilde azaltabileceği bildiriliyor. Makula dejenerasyonu halk arasında “sarı nokta” olarak adlandırılan ve 55-yaş üzeri kişilerde önlem alınmadığı takdirde tam görme kaybına yol açabilen bir hastalık. Başlıca etkenler sigara ve kalıtımsal etkenlerin yanı sıra yüksek tansiyon ve kolesterol, şişmanlık, güneş ışınlarına fazla maruz kalmak şeklinde bildirilmektedir. Fransa’da yapılan bu çalışmada ortalama 73 yaşında 963 kişide kan Omega-3 seviyeleri ve görüş kapasitelerindeki değişim belirli süreler ile izlenmiş. Bu çalışmanın bir izleme çalışması şeklinde olması bu konuda sadece bir fikir verecek niteliktedir. Daha ayrıntılı bilimsel çalışmalara gerek duyulmaktadır.
Merle BMJ, Delyfer MN, et al., 2012: High concentraions of plasma n-3 fatty acids are associated with decreased risk for late age-related macular degeneration.
Çocuk ve erişkinlerde folik asit algılama kabiliyetini artırıyor
Yine bir sınav maratonu dönemine geldik. Her yaştan çocuk, erişkin ve genç insan yaşamını önemli ölçüde etkileyebilecek bir sınav sürecinden geçecek. Amaç büyük emek ve fedakârlıklarla geçen bir hazırlanma döneminden başarı ile geçmek. Bu yarışta avantaj sağlayabilecek en ufak bir hamle bile önemli.
Folik asidin insan sağlığı bakımından önemi uzun süredir gündemde; hamilelik döneminde ya da ileri yaşlarda kullanılması ile yeni doğandan yaşlılık dönemine kadar sağladığı katkılar bilimsel çalışmalar ile ortaya konulmuş durumda. Amerika’da yürütülen ve yeni yayımlanan bir çalışmada folik asit ve B12 vitamininin 6 ile 16 yaş arasındaki çocuk/erişkinlerde algılama yetenekleri üzerindeki etkisi incelenmiş. 5365 çocuk/erişkin üzerinde gerçekleştirilen çalışmada deneklerin algılama yetenekleri yapılan testlerle ölçülmüş. Daha sonra kan serumu folik asit ve B12 seviyeleri ölçülerek bu vitaminlerin algılama üzerindeki ilişkisi değerlendirilmiş. Sonuçta B12 vitamininin çocuk/erişkinlerde algılama üzerinde herhangi bir olumlu etkisi görülmemiş. Buna karşılık kan serumunda folik asit seviyesi yüksek olanlarda algılama testlerinde istatiksel olarak daha yüksek başarı elde edilmiş.
Araştırmanın sonucu sınav dönemindeki çocuk ve erişkinlerimiz için önemli bir katkı sağlayabilecek nitelikte.
Nyugen CT et al., 2012: Serum folate but not vitamin B12 concentrations are positively associated with cognitive test scores in children aged 6-16 years.