Aromaterapi esasında giderek popülarite kazanıyor. Aromaterapinin en başarılı uygulandığı alanlardan biri de stresler ve depresyon. İki hafta önce lavanta yağının (Lavandula angustifolia) bu amaçla yararlı olduğunu, içeriğinde bulunan linalool ve linalil asetatın uykusuzluk ve stres tedavisinde etkili olduğundan bahsetmiştik.

Portakal meyvasının kabuklarından elde edilen “Portakal yağı”nın da stres ile mücadelede yararlı olduğu, bilhassa “Diş Tedavi Kliniklerinde” bekleme odalarında portakal esansının ortama püskürtülmesi ile bekleyen hastalar üzerinde dikkati çekici bir yatıştırıcı etki gözlendiği bildiriliyor.  

Ginseng ve diyabet

Bir kaç haftadır, Gerçek Ginseng’in erdemlerinden bahsettik. Her zaman ifade ettiğim gibi “Hızlı etki isterseniz zarar kaçınılmaz olabilir”. Yani; düşük dozlarda yavaş yavaş ortaya çıkan etki daha yararlı olacaktır. Bu nedenle, Ginsengin de yüksek dozlarda ve sürekli kullanımından kaçınılması gerekir.

Esasında Ginsengin etkileri saymakla bitecek gibi değil; bunlar arasında kan şekerini düşürücü etkisi nedeniyle bir hususa dikkatinizi çekmek isterim. Diyabet hastalarında sürekli kullandıkları diyabet ilaçları ile birlikte Ginseng kullanılması durumunda kan şekerinde aşırı düşüşe bağlı olarak “hipoglisemi şoku” riski söz konusu olabilir. Bu bakımdan sık sık kan şekerinizi ölçerek alacağınız ilaç miktarı ayarlanırsa bu riskin önüne geçilebilir. 

Uykusuzluk dünya genelinde insanların %40-50’lik kısmını etkileyen önemli bir sorun olarak gösterilmektedir. Uykusuzluğa yol açan farklı nedenler arasında psikolojik faktörler yaklaşık olarak yarısını oluşturmaktadır. Diğer nedenler arasında; alkol veya ilaç kullanımı (%15-20), çeşitli akut veya kronik hastalıklar (%10-20), çevre gürültüsü sayılabilir.

Uyku verici ilaç kullanımı her zaman uygun bir tedavi stratejisi olarak kabul edilmemelidir. Herhangi bir ilaç tedavisi uygulamadan önce, bazı durumlarda oldukça basit önlemler sorunu çözmekte yararlı olabilmektedir. Bunların arasında; yatmadan önce alınan kafein miktarının azaltılması öncelikli bir önlem olarak dikkate alınmalı. Dolayısıyla kafein taşıyan çay, kahve veya kolalı içeceklerin akşam saatlerinden itibaren kullanılmaması çoğu defa yararlı olabilmektedir. Diğer bir yaklaşım ise, yemek ve uyku alışkanlıklarının değiştirilmesi ve düzenlenmesidir. Hafif bir akşam yemeği, yatmadan önce kısa bir yürüyüş veya hafif egzersizler yapılması, ılık bir duş veyahut gündüz uykularının bırakılması bazı durumlarda yararlı olabilir. Eğer uykusuzluk öksürük, soğuk algınlığı veya ağrı gibi şikayetlere bağlı ise yatmadan önce alınacak öksürük kesici, ağrı kesici veya soğuk algınlığı ilacı uyku ilacından çok daha etkili olabilmektedir. Eğer uykusuzluk çevredeki gürültü veya horlamaya bağlı ise etkin bir kulak tıkacı sorunu çözebilir.

Uyku ilaçlarının kullanılması ile ortaya çıkan en önemli sorunlar; ilaç bağımlılığı ve sersemlik, sedasyon gibi günlük aktiviteyi engelleyici etkiler. Bu durum özellikte yoğun iş temposuna sahip işlerde çalışanlarda iş yaşamlarında önemli sorunlar yaratabilmektedir. Bu nedenle, yukarıda sıraladığım basit önlemlerin etkili olmaması durumunda bitkisel ilaçların tercih edilmesi daha uygun olacaktır.

Rahatlatan, uykuyu kolaylaştıran bitkisel ürünler neler?

Bitkisel ilaç tercihlerinde en uygun seçim, en hafif etkili olanlar ile sorunun çözümüne çalışılması. Akşamları Alman papatyası (Matricaria recutita) çiçekleri veya oğulotu (Melissa officinalis) yaprakları ile hazırlanan çayın içilmesi, hafif etkisi ve son derece güvenilir olması nedeniyle ilk tercih olmalıdır. Özellikle Alman papatyasının spazm çözücü etkisi de akşam yemeğinin sindirilmesine yardımcı olacaktır. Tabii miktarı abartmamak gerekir, taşıdığı idrar artırıcı maddeler nedeniyle fazla içilmesi durumunda gece tuvalet ihtiyacı doğabilir. Bu konudaki en önemli sorun, gerçek ve uygun kalitede papatya ve oğulotu bulunabilmesi. Hatırlarsanız, gerçek Alman papatyasının güvenilir olmasına karşılık piyasada papatyaya benzeyen ve zehirli özellikte (karaciğere zararlı etkisi olan; hepatik veno-oklusif hastalık) papatya türlerinin satıldığından daha önce bahsetmiştim. Bu nedenle, güvenilir firmaların pazarladığı çayların tercih edilmesi doğru olacaktır.

Lavanta çiçeği yağı ile huzur

Bir başka öneri ise lavanta çiçeği (Lavandula angustifolia). Güvenilir fitoterapi kitaplarında lavanta çiçeği veya çiçeklerinden elde edilen kokulu yağ “uçucu yağ” için “huzursuzluk, uykuya dalma zorluğu ve fonksiyonel üst karın bölgesi şikayetlerinde etkilidir” ifadesi yer almaktadır. Bu etkinliği bilimsel olarak da klinik çalışmalar ile ortaya konulmuştur. Lavanta çiçekleri ve yağının yatıştırıcı etkiye sahip bileşenleri olarak linalool ve linalil asetat tespit edilmiştir. Uygulama şekillerinden biri 1-2 çay kaşığı lavanta çiçeği ile hazırlanan çayın içilmesi veya daha basit şekli ile bir kesme şekere 4 damla lavanta yağının (uçucu yağı) damlatılarak emilmesi şeklinde. Bir başka seçenek ise, küvete ılık su doldurup içine lavanta uçucu yağı ilave edilerek banyo alınması. Burada dikkat edilmesi gereken hususları ise şu şekilde sıralayalım. Öncelikle uçucu yağın kalitesi önemli. Bu nedenle uçucu yağı mutlaka eczaneden satın alınız ve uygun kaliteye sahip olup olmadığını, Lavandula angustifolia/Lavandula officinalis  bitkisinden elde edilip edilmediğini eczacınıza sorunuz. Yani güvenilir bir firmaya ait olsun. Çünkü uçucu yağlarda en önemli sorun, pahalı olduklarından diğer yağlar (bilhassa sabit yağ-ayçiçek yağı) ile katıştırılması. Geçenlerde bir aktardan kekik yağı aldık. Öğrenci Laboratuvarında yaptığımız kalite analizinde 10 misli tağşiş (katıştırma) edildiğini tespit ettik. Siz bu üründen etki beklermisiniz? Lavanta yağını banyo suyuna ilave ederken sakın daha etkili olsun diye önerilen miktarı aşmayınız (5-7 damla), gözünüzde veya mukozada tahriş yapabilir.

"Günlük sağlık haberleri ve benzer konularla ilgilenenler için www.saglikiletisimplatformu.com'u ziyaret etmekte fayda var. Bu platform, çeşitli sağlık konularıyla ilgili makaleler, uzman görüşleri ve güncel bilgilere erişim sağlıyor. Ayrıca, 'Aromaterapi ve uçucu yağlar' gibi özel sağlık sorularınızı da burada bulabilirsiniz. Ancak, daha detaylı bir inceleme ve kişisel sağlık durumunuzla ilgili öneriler almak isterseniz, online danışmanlık hizmetleri sunan www.onlinemuayenehane.com'u da ziyaret etmenizi tavsiye ederim."