Egzersiz öncesi nar suyu içilmesinin sağlayacağı bazı yararları ortaya koyan bir insan çalışmasının sonuçlarından bahsetmiştim. Narların bol bulunduğu bu mevsimde narın bazı önemli etkilerini ortaya koyan yeni klinik çalışmaların sonuçlarından bu hafta da bahsetmek istiyorum. Bu konuda son dönemde yayımlanan yeni bir çalışma dikkatimi çekti.
Obezite, şişman ya da fazla kilolu, çağımızda en önemli sağlık sorunlarının başında gösteriliyor. Yapılan tahminlere göre yeryüzünde yaşayan 7-8 milyar insandan 1 milyarı fazla kilolu ve bunların üçyüz milyonu ise obez. Bilimsel araştırmalar obeziteye bağlı olarak artan oksidatif baskı ve tetiklenen iltihaplanma tepkimeleri sonucu kalp ve damar hastalıkları, şeker hastalığı (tip-2), solunum sistemi hastalıkları ve kanser gibi geniş yelpazede tehlikeli ve hatta ölümcül sağlık sorunları geliştiğini ortaya koyuyor. Yapılan araştırmalarda obezitenin vücutta yağ dokusunda bazı sinyal proteinlerinin (tümör nekroze edici faktör-alfa, interlökin-6 ve C-reaktif protein gibi) oluşmasına ve buna bağlı olarak iltihaplanma tepkimesine neden olduğu tespit edilmiştir. Bu zincirleme olaylar sonucu öncellikle damar sertliği ve diğer kalp-damar hastalıklarının yanı sıra şeker hastalığı gelişmektedir.
Bilimsel nitelikte (plasebo kontrollü, çift-körlü) klinik bir çalışmada 48 obez ve fazla kilolu gönüllü iki gruba ayrılarak 30 gün boyunca bir gruba günde bir gram nar özütü (bu miktar bir litre nar suyuna eşdeğer) taşıyan, diğer gruba ise (plasebo) benzer görünüşte kapsül verilmiş. Araştırmanın başlangıcında ve süre sonunda alınan kan örneklerinde biyokimyasal analizler yapılmış.
Nar özütü verilen grupta; kan şekeri (yüzde 8), insülin (yüzde 51), insülin direnci (yüzde 71) [HOMA-IR], total kolesterol (yüzde 16), LDL-kolesterol (yüzde 16), trigliserit (yüzde 16) değerlerinde belirgin azalma sağlamış. Görüldüğü gibi insülin direnci gelişiminde çok iyi bir gelişme sağlarken, lipit değerlerinde yüzde 16 gibi sabit bir değeri yakalamış. Oksidatif hasar ve iltihaplanma değerleri üzerinde ise interlökin-6 (yüzde 35), C-reaktif protein (yüzde 82), malondialdehit (yüzde 67) yine etkin bir azalma sağlamış.
Ölçülen değerler, özellikle oksidatif hasar ve iltihaplanma değerleri, gerçekten etkileyici. Fazla kilolu ve obez bireylerde sık görülen kalp ve damar hastalıkları; kanser; şeker hastalığı ve insülin direnci gibi metabolik hastalıkların gelişiminin önlenmesi bakımından nar suyu ya da nar suyu özütü tüketilmesi yararlı olabilecektir.
Bu arada dikkatimi bir husus çekti. Geçen hafta bahsettiğim çalışmada günde bir bardak (100 mililitre) nar suyu içildiğinde iltihaplanma göstergesi olan C-reaktif protein değeri üzerinde belirgin bir etki tespit edilemediği bildiriliyordu. Hâlbuki burada yüzde 82 gibi yüksek bir değerde azalma tespit edilmiş. Kanımca bu farklılık kullanılan nar suyu miktarından kaynaklanıyor; bu çalışmada 10 misli fazla nar suyu uygulanmış. Ancak yine de siz “daha etkili olsun diye” miktarı abartıp iki litre içmeye kalkışmayın! Her şeyin fazlası zarar.
Hosseini B. et al., 2016: Effects of pomegranate extract supplementation on inflammation in overweight and obese individuals: A randomized controlled clinical trial. Complementary Therapies in Clinical Practice 22, 44-50.
