Zerdeçal bir baharat olarak çorbasından çayına, yemeklerden keklere kadar geniş kapsamda besinlere hem lezzet hem de renk katıyor. Ama zerdeçalı sadece bir baharat olarak tanımlamak ne kadar doğru! Özellikle son yıllarda yürütülen bilimsel araştırma bulguları zerdeçalın insan sağlığı bakımından ne kadar önemli olabileceğini ortaya koyuyor. Zerdeçalın içerisinde bulunan kurkuminoitlerin (kurkumin, demetilkurkumin, bisdemetilkurkumin) vücudumuzda hasara yol açan serbest oksijen radikallerinin (antioksidan) ve iltihaba yol açan maddelerin oluşumunun (transkripsiyon faktörleri) önlenmesi ve vücutta yol açtığı hasarın bastırılmasında kuvvetli katkısı bulunduğu araştırmalar ile gösterilmiştir.
Mevcut araştırmalar arasında benim en çok dikkatimi çeken husus, kemoterapi ve radyoterapi uygulanan kanser hastalarında, bu tedaviler ile birlikte kurkuminoitlerin kullanılmasının kanser tedavisinin daha etkili olmasını sağlayabildiği ve kemoterapi ya da radyoterapinin yol açtığı organ hasarlarını önleyebildiği. Bu bence çok önemli bulgu.
Kolon kanseri hastaları üzerinde yürütülen iki klinik çalışmadan birinde 4 ay kullanıldığında kolon kanserini tetikleyici rol oynayan lipit mediyatörü olan prostaglandin E2’yi baskıladığı, diğerinde ise kolondaki poliplerin büyüklüğü ve sayısında belirgin azalma sağladığı gözlemlenmiş.
Pankreas, yumurtalık, kolon, meme, prostat, multiple miyeloma, akciğer, mide, deri ve karaciğer kanserlerinde kemoterapi ile birlikte 6-8 ay uygulandığında kanser ilaçlarının etkinliğini artırdığı bildiriliyor. Diğer taraftan, diğer çalışmalarda kemoterapi/radyoterapi ilaçlarının yol açtığı bulantı/kusma, diyare/kabızlık, kilo kaybı, hafıza/algılama sorunları, yorgunluk, enfeksiyon, kan değerlerinde düşme gibi yan etkileri belirgin bir şekilde azaltabildiği gözlemlenmiş. Kanser ilaçlarının kalp, sinir, karaciğer, böbrek, işitme gibi organlar ya da işlevler üzerindeki hasarlarını önleyebildiği tespit edilmiş.
Bu araştırmaların, kanser kemoterapisi veya radyoterapisi sırasında bitkisel destek ürünleri kullanılmasına şiddetle karşı çıkanlara yol göstereceğini ümit ediyorum. Ancak bir hususa dikkatiniz çekmekte yarar var. Zerdeçalın doğrudan kullanılması ile vücuda emilimi sadece yüzde 1 gibi çok düşük bir oranda gerçekleşebiliyor. Emilimi artırmak için “karabiber” ilave edilmesi önerisi ile ise sadece yüzde 2 emilim gerçekleşebiliyor. Ayrıca karabiberin içerisindeki temel etkili bileşen olan “piperin” vücudumuzda bulunan ilaç metabolize eden enzimleri (sitokrom P grubu) baskıladığından zerdeçal kökünün karabiber ilave edildikten sonra kanser ilaçları ile birlikte kullanılmasının doğru bir tercih olmayacağını düşünüyorum. Bu amaçla hazırlanan özel formüller ile emilim 25-30 defa artırılabiliyor.